Vrijwel iedereen wil uit de lockdown en vaccineren is daarvoor de meest aangename weg. Er is dan ook veel discussie over vaccinatie-strategie. Veel genoemde opties zijn voorlopig eerst iedereen één prik geven en pas als iedereen er een heeft beginnen met de tweede vaccinatie-ronde. Dit wordt vaak gecombineerd met focussen op de meest kwetsbaren om die van de IC te houden. De IC capaciteit is immers waar in Nederland op gestuurd wordt bij het aanscherpen of juist versoepelen van maatregelen. Dus als we deze combinatie zouden doen, zouden we eerder uit de lockdown kunnen. Hoe ver zouden we eigenlijk zijn als we deze strategie hadden gekozen?

Ik heb gekeken naar cijfers over totaal gezette vacinaties zoals daadwerkelijk gemeten door de overheid (cijfers via Our World in Data). Dit is zonder de soms wat frivole geschatte maar nog niet geregistreerde vaccinaties. Voor de nabije toekomst heb ik gekeken naar beschikbare vaccins uit coronabeeld.nl en aangenomen dat deze twee weken na binnenkomst gevaccineerd zouden zijn. Elke vaccinatie wordt in dit voorbeeld voor een nieuw persoon gebruikt, wat dus juist bewust afhangt van de werkelijkheid waarin een deel gebruikt is om mensen hun tweede vaccinatie te geven.

Degene die de meest kansen hebben om op de IC terecht te komen is niet perse bekend, omdat het afhangt van een combinatie van allerlande aandoeningen. Echter, de gezondheidsraad zegt keer op keer dat leeftijd het belangrijkste is - meestal belangrijker dan bestaande long- of hart-aandoeningen. Dan ben ik uitgegaan van de keuze om puur op leeftijd uit te gaan en de oudste mensen eerst te vaccineren. Beroep, zoals zorgmedewerker, telt in dit theoretische voorbeeld dus niet mee voor je prioriteit. Ik ga er wel van uit dat je de alleroudste eerst vaccineerd: zij komen zelden meer op de IC, omdat meestal wordt ingeschat dat ze daar niet goed uit zouden komen. Echter, dat betekent wel dat ze in die gevallen overlijden. Als je dus puur kijkt naar IC capaciteit zou je ze kunnen overslaan, maar dan accepteer je dat ze op grote schaal blijven sterven aan Covid. Dat de alleroudsten reeds gevaccineerd zijn scheelt op dit moment ongeveer 300 doden per week in Nederland - zoveel stierven er bij een vergelijkbaar totaal aantal besmettingen eind december meer dan nu.

In onderstaande grafieken valt dan te zien dat het eigenlijk nauwelijks scheelt. We zouden nu rond de 72 jaar zitten bij vaccineren. In werkelijkheid heeft mijn 74 jarige vader net zijn vaccinaties ingepland. Ook als je dit doorzet duurt het nog de nodige weken voordat je alle 50+-ers of zelfs 60+-ers heb ingeënt. En 50-ers en 60-ers vullen op dit moment een groot deel van de IC: op het moment van schrijven meldde stichting NICE dat 70% van de toenmalige Covid-patiënten op de IC jonger dan 70 was. De reden dat het lang duurt voordat deze hele groep gevaccineerd is, is ook nogal eenduidig: ruim de helft van de volwassen bevolking van Nederland is 50 jaar of ouder. Een groot deel van Nederland valt onder 'een kwetsbare' groep.

Ofwel deze strategie zou potentieel iets kunnen schelen, maar tot en met zeker april zou ook dan ruwweg de huidige lockdown moeten blijven. Het is een zeker te verdedigen keuze om er voor te zijn, maar besef wel dat het eerder dagen dan maanden scheelt.




Voor de volledigheid, de redenen waarom gekozen wordt voor een tijdig tweede vaccin zijn vooral de volgende drie:
* de allerkwetsbaarsten wil je volledig beschermen: een tweede vaccin bij een 99-jarige verlaagt zijn/haar kans op overlijden misschien wel meer dan een eerste vaccin bij een 60-jarige, omdat die 99-jarige zonder vaccin nou eenmaal weinig kans heeft om een eventuele corona besmetting te overleven.
* het verkleint de kans dat er varianten ontstaan die minder gevoelig zijn voor de vaccins, wat sneller kan gebeuren als er veel mensen 'half-gevaccineerd' rondlopen
* de effectiviteit van de tot nu toe gebruikte vaccins zijn nog nooit getest met een prik, er zijn wel aanwijzingen dat een prik ook al erg effectief is maar dit is geen hard bewijs. Het Janssen vaccin is juist alleen getest met een prik en wordt nu getest met twee prikken - voor mogelijk een langer en .