Al snel kwam het bij de Corona-maatregelen ook te voorschijn: negatieve reisadviezen. De regering wil immers niet dat Nederlanders het virus uit het buitenland mee nemen en hier verder mensen verspreiden. In de zomer waren de meeste Europese landen ingedeeld in een geel advies (wees waakzaam, maar je mag erheen reizen en je reisverzekering blijft ook geldig). Veel mensen gingen in de zomer dus alsnog op vakantie. Bij de langzame opleving in september werd door het RIVM de 'schuld' gegeven aan vakantievierders die het weer in Nederland zouden hebben verspreid. Ik moet binnenkort voor essentieel werk een paar dagen naar het buitenland, en dat is Corona tijd een uitdaging. Laten we eerst eens kijken wat de regering op dit moment adviseert:

De korte samenvatting is dat het nergens veilig is om naartoe te reizen, al heeft premier Rutte opgemerkt dat de Caribische delen van het koninkrijk veiliger zijn. Op dit moment (22 nov) zijn Aruba, Curaçao en Bonaire zijn inderdaad geel, naar Sint Eustatius, Saba en Sint Maarten zijn ook oranje dus dit advies klopt nu maar ten delen.

Waarom adviseert de regering dan naar bepaalde delen wel en niet af te reizen? Bijvoorbeeld omdat in andere landen veel meer Corona-besmettingen zijn dan hier. Laten we eens kijken naar de situatie in Europa volgens het ECDC (het 'Europese RIVM'):

De situatie ziet er in heel Europa, inclusief in Nederland, niet goed uit - sommige buurlanden hebben wat meer en minder besmettingen maar veilig is het nergens. In bijvoorbeeld Finland is stukken beter dan in Nederland, wat ook wel blijkt uit de besmettingen in oktober en november volgens datagraver (dag 1 in deze grafiek is 1 oktober, groene lijntjes Caribische eilanden, oranje is Nederland en rood Finland):

Daaruit valt toch de conclusie te trekken dat het veel veiliger is als wat Nederlanders een tijd in Finland gaan zitten, dan op Curaçao. De reisadviezen zijn dus niet alleen op de corona-situatie in het land van bestemming gehanteerd - wat ook wel blijkt uit dat ze meestal strenger worden als er in Nederland het aantal besmettingen groeit. Puur het feit dat het aantal besmettingen in Nederland groeit zou juist moeten betekenen dat reizen gestimulleerd wordt, want dan is het veiliger elders. In praktijk blijken bijna alle Europese landen nu een tweede piek te hebben, dus de relatieve (on)veiligheid niet zo veel te veranderen.

Wat waarschijnlijker is dat het gedrag invloed heeft: het maakt minder uit waar je bent maar wat je doet. Dus als je naar het buitenland gaat om daar aan het (drukke) strand te zitten is dat een risico, als je naar Noord-Finland gaat om een lange sneeuwwandeling te maken een stuk minder. De reismethode kan ook uitmaken: in het vliegtuig worden nauwelijks corona-maatregelen genomen, in trein wel en de eigen auto is nog een stukje veiliger. Echter: juist de Cariben zijn slecht bereikbaar met de trein of auto....

En vind je dit allemaal maar onwetenschappelijke cijfers en argumenten en wil je liever een goed wetenschappelijk onderzoek zien? Ook dat wijst uit dat het geen effect heeft. Dit artikel in The Lancet laat zien dat het instellen of opheffen van internationale reis-bewegingen geen enkel effect heeft vergeleken met daarvoor in de dagen en weken na het instellen of opheffen van de maatregel:


Oh en over mezelf: ik ga met de trein naar Brussel. Werken op locatie is altijd onveiliger dan thuis werken, maar ik zie weinig redenen waarom dit onveiliger is dan met de trein naar een willekeurige plek in Nederland reizen. Wat de besmettingen zijn in het openbaar vervoer is niet bekend, maar de ervaring is in ieder geval dat het dermate rustig is dat al rijdend de 1,5m afstand in acht genomen kan worden en alleen bij het in/uitstappen je daarbinnen komt. Mijn inschatting, maar helaas zonder data, is dat het risico uiterst beperkt is als ik zelf blijf opletten en mijn mondkapje op heb. Over mondkapjes later meer.
.