Afdrukken
Een eerder artikel meldde al dat een na-oorlogs record is van partijen die deelnemen aan de Tweede Kamer verkiezingen, namelijk 37. Nu lijkt het er ook op dat er met 15 partijen ook een na-oorlogs record aan partijen in de Tweede Kamer gaat komen.

JA21 wordt al een tijdje op een of zelfs enkele zetels gepeild en lijkt een hele goede kans te maken om de Tweede Kamer in te komen. Bij de laatste peilingen van Kantar en I en O research krijgt nu ook Volt een zetel. Peil.nl van Maurice de Hond voorspelt een stuk meer zetels voor nieuwe partijen: naast JA21 en Volt zouden ook Bij1 en Code Oranje op weg zijn naar de Tweede Kamer. Gezien peil.nl geen methodes publiceert ga ik liever uit van de andere peilers. Alle 13 partijen die vorige verkiezing gekozen zijn lijken nu weet terug te komen. Daarmee komen we dan op vijftien partijen zoals in onze voorspelling te zien.



De regeerbaarheid wordt hierdoor niet lager: er is nog een behoorlijke kans dat een rechts driepartijen kabinet (VVD-PVV-CDA) wiskundig mogelijk is, al lijkt deze erg onwaarschijnlijk. Er zijn in de huidige voorspelling wel heel veel reële vierpartijen coalities mogelijk, van voortzetting van de huidige tot Paarsplus.

Ook goed om in het achterhoofd te houden: dit artikel focust op het aantal partijen gekozen, dit loopt niet altijd synchroon met het aantal fracties in de Tweede Kamer door afsplitsingen. Zo lijkt het onwaarschijnlijk dat het aantal fracties op 17 maart toe neemt omdat Henk Krol (Lijst Henk Krol) en Femke Merel van Kooten-Arissen (Splinter) nu allebei een eenmansfractie vormen en beide nog nergens op een zetel worden gepeild.

Maar hoe zit het met dat record?

Is dit een record? In onze verkiezings-special is op het tabblad Uitslagen Verkiezingen, of gewoon in het screenshot hieronder, te zien dat 15 in die periode nog niet is voortgekomen. Een trend naar boven is nog nauwelijks te zien, dus voorlopig kan het - net als de deelname van aantal partijen - ook best een uitschieter zijn.



Als we verder teruggaan zien we wel dat in 1918 er liefst 17 gekozen partijen werden. Dit was de eerste verkiezing sinds de invoering van het algemeen mannen-kiesrecht (vrouwen mochten pas vanaf 1919 het stempotlood ter hand nemen) én de afschaffing van het districtenstelstel. Op goede strategieën in het nieuwe kiesstelsel waren niet alle partijen voorbereid, dus het leverde opvallende resultaten op. Overigens zijn er sinds die tijd meer regels veranderd die veranderen hoe moeilijk het is om in de Tweede Kamer gekozen te worden: zo is de Tweede Kamer in 1956 uitgebreid van 100 naar 150 zetels (maakt het makkelijker), maar is er wel ingevoerd dat je een volledige zetel moet halen om mee te doen met de verdeling van restzetels - had die regel in 1918 gegolden, waren er toen twee partijen minder gekozen geweest.