Afdrukken
Ik had het vorige week al over het nut en daarmee eventueel noodzaak van de huidige reisbewegingen tegen Covid. Een soortgelijk argument geldt voor de oorzaak van de huidige (tweede) piek in besmettingen. Door het RIVM werd op zijn minst gesuggereerd dat deze door terugkerende vakantie-gangers. Waren er wel meer besmettingen dan als iedereen op vakantie was gegaan naar Balkononië of Tuinistan? Ofwel, was een net-teruggekeerde-vakantieganger een veel groter risico dan een thuisblijver?

De argumenten dat het in het buitenland gevaarlijk is zijn al eerder genoemd. Zoals hierboven werd in september door het RIVM gesuggereerd dat de tweede golf ook grotendeels vanuit het buitenland geïmporteerd werd. Laten we eens kijken naar wat argumenten en uiteraard wat getallen.

Een vijfde van de besmettingen komt door vakantie! Dit cijfer is terug te voeren op de vraag die door de GGD's aan besmette personen is gesteld of ze de twee weken ervoor in het buitenland waren geweest. Tussen 6 juli en 9 september antwoordde 18,6% van de besmette personen dat ze in de twee weken voor hun besmetting in het buitenland waren geweest, met uiteraard in sommige weken een groter percentage. Dat werd soms zelf uitgelegd dat bijna eenvijfde van de besmettingen op vakantie is opgelopen. Maar dat is absoluut niet wat dit cijfer zegt. Het kan evengoed zijn dat mensen 1,5 week geleden terug zijn gekomen en na thuiskomst zijn besmet. Veel Nederlanders waren in die periode simpelweg in het buitenland geweest; als je het aan alle Nederlanders die in die periode struikelden over een stoeprand had gevraagd, waren er vast ook een hoop in het buitenland geweest.

Willen we het kunnen vergelijken moeten we ook weten hoe veel van de niet-besmette Nederlanders de afgelopen twee weken in het buitenland zijn geweest, indien we op het een willekeurig moment in die periode gevraagd hebben. Zelfs dan zegt het nog niet alles, want dan wil je eigenlijk corrigeren voor leeftijd en angst voor het virus. Ouderen waren toen veel minder vaak besmet, maar hier zitten groepen bij die toch minder op vakantie gaan, of juist buiten het hoogseizoen. Daarnaast is er hoe veel rekening mensen houden met het virus: degenen die bang zijn om ziek te zijn of anderen ziek te maken zullen zich beter aan de maatregelen houden, en waarschijnlijk ook minder vaak op vakantie zijn gegaan. Als vooral degenen met minder of geen angst niet op vakantie waren gegaan, hadden ze zich in Nederland vast ook niet zo netjes aan de maatregelen en adviezen gehouden. Allemaal dingen die we eigenlijk niet weten.

Het Erasmus MC houdt genetische variaties in het Corona-virus bij en zo kan je virusstammen in kaart brengen. In Augustus en September kwamen er een aantal virusstammen op grote schaal in Nederland voor die eerder alleen in zuidelijkere landen bekend waren. Opnieuw betekent het wel dat er een behoorlijk aantal mensen op vakantie besmet is geraakt, maar dat wil niet zeggen dat er in Nederland minder mensen besmet zouden zijn geraakt.

Wat we natuurlijk wel kunnen doen is kijken waar het corona virus toen rond ging volgens het ECDC (het 'Europese RIVM'):.

Ook in de zomer waren sommige populaire vakantie-landen wellicht iets gevaarlijker, maar anderen een stuk minder. Dus ook toen weinig redenen om aan te nemen dat puur het verblijf daar de oorzaak is geweest. Mogelijk hebben mensen op vakantie wel meer activiteiten ondernomen dan thuis, maar dat hadden ze als ze op vakantie waren in Nederland of zelfs een paar weken vrij thuis waarschijnlijk ook gedaan.

Wat had er dan wel aan de tweede piek gedaan kunnen worden? Op een andere plek heb ik dat - met minder cijfers - al eens wat over geschreven. Bottom-line: tijdig ingrijpen toen in september en oktober de besmettingen bleven oplopen.